တၢ်အကတီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်
တၢ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယထံၣ်န့ၣ် တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်လၢ အကဲဘျုးလၢအမ့ၢ် “တၢ်ဂိၢ်ကတီၢ် တၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ” န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဂိၢ်အကတီၢ်န့ၣ် န့ဆၢၣ် တၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် အါတက့ၢ် တၢ်အိၣ်အသး မၤသးတဖၣ် ဃၢလီၤဒီး တမၤအသးချ့ချ့ ဒ်ညီနုၢ်အသိး, အဃိဒီး ပှၤကွဲးလံာ် ခဲးသရံမ့ၤ စူးကါ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ လၢ တၢ်အိၣ်မူအိၣ်အိၣ်ဂဲၤ ကီခဲဝဲ လၢတၢ်ဂိၢ်အကတီၢ်အံၤန့ၣ် ပလိၣ်ဘၣ်လၢ ပကအိၣ်ဘှံး ဒီးမၤပှဲၤက့ၤ ပဂံၢ်ပဘါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယထံၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢယဂီၢ် ဖဲယပၢ်သံဝဲလၢခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအဃိ, ယဂံၢ်ယဘါ ဆံးလီၤစှၤလီၤဝဲလၢ တဘျုးလါအတီၢ်ပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘၣ်ယၤ တမုာ်လၢ ယတၢ်အိၣ်အသးတဖၣ် ဃၢလီၤ, စှၤလီၤအဃိ, ယဂုာ်ကျဲးစၢး အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢ တၢ်ဂိၢ်အကတီၢ် ဒီးထုကဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်မူလၢ တၢ်ကိၢ်ခါအကတီၢ် ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယကဘၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်အိၣ်အါမးဒံးန့ၣ်လီၤ.
ဒ်ၦၤအါဂၤသ့ၣ်ညါအသိး စံၣ်တဲၤတဲ ၃:၁-၄ အပူၤ အၦၤပှၤကွဲးလံာ် ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အဆၢအကတီၢ်လၢ…
တၢ်သးဒူလၢ ကဆၢထၢၣ်လၢခရံာ်အဂီၢ်
ဖဲခရံာ်နံၣ် ၁၅၅ န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပၢ်အဆိကတၢၢ်အကျါတဂၤ, ဖီလံခး (Polycarp) ဘၣ်တၢ်မၤပျံၤအီၤ လၢကဘၣ်တၢ်ဃိသံအီၤ လၢမ့ၣ်အူ, မ့ၢ်လၢအနာ်ခရံာ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဆၢဝဲ “ယကဲတ့ၢ်လံ ခရံာ်အခ့အၦၤ အိၣ်လံ ၈၆ နံၣ်လံ. အဝဲတမၤကမၣ်ယၤ နီတမံၤဘၣ်. ဒီးအခဲအံၤ ယကဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢယစီၤပၤ ဒီးယကစၢ် လၢအအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤယၤဒ်လဲၣ်. ဖီလံခး အတၢ်စံးဆၢအံၤ ကြၢးကဲထီၣ်တၢ်လၢသဆၣ်ထီၣ်ၦၤဒီးဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်ပသး ဖဲပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်ပှၤအနးကတၢၢ်, မ့ၢ်လၢပစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်, လၢအမ့ၢ်ပစီၤပၤအဃိန့ၣ်လီၤ.
တချုးစှၤနၣ်ရံၣ် ဖဲခရံာ်အတၢ်ဒိးသံသးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယိၤ ၁၃:၃၇ အပူၤ ၦၤတၢ်မၢဖိ စီၤပ့းတရူး ဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲဒူဒူလၢ အတၢ်ဘၣ်ထွဲသးတီဒီးခရံာ် ဒီးစံးဝဲ, “ယကပာ်လီၤကွံာ်ယသးသမူလၢနဂီၢ်လီၤ”. အဆၢဖိ ၃၈ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်, လၢအသ့ၣ်ညါစီၤပ့းတရူးအါန့ၢ် စီၤပ့းတရူးသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤအသးတဂၤ စံးဆၢဝဲဒၣ်, “ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်နၤတီတီလိၤလိၤ, ဆီဖါတချုးအိၣ်အိထီၣ်ဒံးဘၣ်ဒီး နကသမၢယၤသၢဘျီလီၤ”. ဘၣ်ဆၣ် ယိၤ ၂၁:၁၆-၁၉ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရူးခရံာ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံႇ ၦၤလၢအသမၢတ့ၢ်အီၤတဂၤအံၤ ကဲထီၣ်က့ၤ ၦၤလၢအမၤခရံာ်အတၢ်မၤ…
အိၣ်လၢယွၤအစု တုၤအိၣ်ၦၤအလီၢ်
ဖဲပဒိၣ်တဂၤ သမံသမိးယၤဝံၤန့ၣ်, ယလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ရ့ၣ်အဃိာ်ပူၤ, ယဆဲးလီၤယစုမုၢ်ကျၢၢ် လၢၦၤတမှံၤအမံၤစရီပူၤ, ဒီးဆ့ၣ်နီၤဖဲ ကမျၢၢ်အါဂၤခိးတၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဘါထုကဖၣ်လၢ ယသးပူၤဒီး ခိးကွၢ်ၦၤနီၢ်ဒိၣ်တဖၣ် လၢအသးဟုးဂဲၤဝဲ ဒီးသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအကဒုးကဒ့ၣ်တၢ် လၢအဘၣ်ခိးတၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ကအိၣ်ဃိးနၣ်ရံၣ်ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဒီး ၦၤခိးတၢ်ဖိလၢ အဖီၣ်ဃး စုကဝဲၤတဂၤ ဖးဖျါထီၣ် ၦၤအမံၤစရီ ဒီးယမံၤစ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ်ယၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. အဝဲဆှၢပၦၤတဖု ဆူဒၢးတဖျၢၣ်အပူၤ ဒီးဒုးဆ့ၣ်နီၤၦၤလၢ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတဖၣ် လၢအဘၣ်တၢ်သုးကျဲၤပာ်လီၤဆိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဖိယၢ် ဆ့ၣ်နီၤလီၤဝဲလၢ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤလၢ အအိၣ်လၢ ပဲတြီမဲာ်ထံကလၤဖးတီၣ် အဘးခီဒီး ဖီၣ်ထီၣ်ကွဲၤဒီနၢ်အခါ တၢ်သ့ၣ်ညါလၢ ၦၤမၤစၢၤယၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်အံၤ လုၣ်ဘၢဒီးထုးဃၢယသးလီၤ. ယမဲာ်ထံလီၤဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤမၤမံသးကျၢၤယၤ မ့ၢ်လၢ ယဖိယၣ်အံၤ အိၣ်ဒံးဒၣ်လၢ ယွၤအတၢ်ပၢဆှၢ တုၤအိၣ်အီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉ န့ၣ်, စီၤဒၤဝံးကိးထီၣ်ယွၤ, “ယွၤဧၢ, ဃုကွၢ်ထံယၤ ဒီးနသ့ၣ်ညါယၤလီၤ...ဒီးနသ့ၣ်ညါ ယကျဲဧိၤကပူၤဧိၤခဲလၢာ်လီၤ” (၁-၃). အတၢ်ကိးသတြီဘၣ်ဃး ယွၤလၢအသ့ၣ်ညါတၢ်ခဲလၢာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်မၤလၤကပီၤ ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ် ဒီးယွၤအတၢ်ဒီသဒၢ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်လီၤ…
တၢ်ပာ်ဖှိၣ်က့ၤ ထံကီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်
ကီၢ်ဆၢလၢအထီကတၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ အိၣ်ဝဲဖဲကီၢ်အမဲရကၤ ဒီးကီၢ်ခဲနဒၢ်အဘၢၣ်စၢၤ, တၢ်မ့ၢ်ထိၣ်အီၤလၢခိဒီးထံန့ၣ် ထီဝဲတုၤယဲၢ်ကထိယဲၢ်ကယၤခံဆံယဲၢ်(၅,၅၂၅)မံးလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ညီနုၢ်ကူာ်လီၤဃံၤသ့ၣ်တဖၣ် လၢထံဆၢကီၢ်ဆၢ ခံကပၤလိာ်, တဆံခီၣ်ယီၢ် အလဲၢ်စုာ်စုာ် ဒ်သိး ထံဆၢကီၢ်ဆၢအံၤ သုတကမၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်လၢ ဘၣ်တၢ်မၤပျီအီၤ လီၤဂာ်လၢ ပျံၤပျ့ဖးထီအံၤ ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ "တၢ်နီၤဖးတၢ်အလီၢ်အဆၢ" ဒီးဘၣ်တၢ်ရဲၣ်လီၤ လၢၢ်အဖျၢၣ် ဃိးကထိအဃိ, ပှၤလၢဟဲဟးကသုၣ်ကသီတဖၣ် သ့ၣ်ညါကျဲၤသရ့ၤ လၢဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤတဖၣ် သ့ဝဲထီဘိန့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤအိၣ်ထီၣ် "တၢ်နီၤဖးတၢ်လီၢ်အဆၢ" ခီဖျိတၢ်မၤပျီထီၣ်သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်အံၤ ဒုးနဲၣ်ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြး ဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ, လုၢ်လၢ်ထူသနူလၢ အတဒ်သိးလိာ်သးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပှၤစူၢ်နာ်ခရံာ်အသိး, ပခိးကွၢ်လၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်တခါလၢ ယွၤကဃၣ်ကဒါက့ၤ တၢ်လၢတဒ်သိးလိာ်သးသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးကပာ်ဖှိၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးကလုာ်ဒဲး လၢအတၢ်ပၢတၢ်ဆှၢအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ဝံယရှါယၤ ကတိၤတ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးခါဆူညါ ဖဲ (ယရှါ ၂:၂) လၢယွၤအဟံၣ်အကစၢၢ်န့ၣ် ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ကစၢၢ်ဒီခိၣ်, ဒီးကဘၣ် တၢ်ပာ်အီၤ ထီၣ်ထီန့ၢ် တၢ်စိခိၣ်တဖၣ် ဒီးၦၤကိးကလုာ်ဒဲး ကယွၤလီၤဆူအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၂:၃ ဒီးၦၤဂီၢ်မုၢ်အါကလုာ် ကလဲၤဒီးမၤလိယွၤအကျဲတဖၣ် ဒီးပိာ်အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤန့ၣ်လီၤ.…
အိၣ်လၢယွၤအစုပူၤ
ဖဲယဖိမုၣ်အသးၦဲၤထီၣ် ၁၈ နံၣ်အခါ အဝဲနုာ်လီၤဘၣ်ဝဲဆူ အကတီၢ်အသီလၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. ဒ်ထံကီၢ်သဲစးအိၣ်ဝဲအသိး, အဝဲကဲထီၣ်ၦၤနီၢ်ဒိၣ်တဂၤလံ. အခဲအံၤ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကဟ့ၣ်တၢ်ဖး လၢထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ဃုထၢထီၣ်ခိၣ်နၢ်အသီ လၢခါဆူညါအဂီၢ်, ဒီးတယံာ်တမီၢ်ဘၣ်ဒီး အဝဲကဖျိထီၣ်တီၤထီကၠိ ဒီးကဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်မူဆူညါ လၢအတၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဆီတလဲဘၣ်ဃး ယဖိမုၣ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါယၤ တၢ်လၢယကဘၣ်မၤ လၢအဆိအချ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်တၢ်လဲၤခီဖျိ လၢအတၢ်ဒၣ်ဝဲအပူၤ အလီၢ်အိၣ်လၢ ယကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ကူၣ်သ့ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သ့သုးကျဲၤ စူးကါ ကျိၣ်စ့, တၢ်ပလီၢ်ပဒီသးဘၣ်ဃး ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီခဲသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်သ့ဃုထၢတၢ်အဂ့ၤအဘၣ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နာ်သက့ တၢ်ဆၢကတီၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ယကအိၣ်ဘၣ်ဒီး ယဖိမုၣ်လၢ ယဟံၣ်ခိၣ်ဒူအဖီလာ် တအိၣ်အါအါလၢၤဘၣ်. ယမူယဒါလၢ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤဆိယဖိမုၣ်ဖိ လၢအတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢ ပနၢ်ပၢၢ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဒၣ်ယအဲၣ်အီၤဒီး ယဆၢလၢ အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ ကဘီၣ်ကညီအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယသ့ၣ်ညါထံက့ၤလၢ ယမ့ၢ်ၦၤအိၣ်မူအိၣ်ဒါ လၢအဝဲအဂီၢ်ဒၣ်ကယဲာ်, တၢ်မၤတမံၤအံၤ တမ့ၢ်ထဲယၤတဂၤ အတၢ်မၤဘၣ်. စီၤပီလူး ပာ်ပှၤသ့းစၤလနံဖိတဖၣ်…